obstrüktif şok ne demek?
Obstrüktif şok, kalbin yeterli kanı pompalamasını engelleyen fiziksel bir tıkanıklık veya kompresyon nedeniyle ortaya çıkan bir şok türüdür. Bu tıkanıklık, kanın kalbe dolmasını veya kalpten çıkmasını engelleyerek kardiyak outputu (kalp debisi) ciddi şekilde azaltır.
Nedenleri:
- Pulmoner Emboli: Akciğerlere giden arterlerde oluşan kan pıhtıları, kan akışını engelleyerek kalbin sağ tarafının yükünü artırır.
- Perikardiyal Tamponad: Kalbin etrafındaki perikard boşluğunda sıvı birikmesi, kalbin dolmasını engelleyerek kardiyak outputu düşürür.
- Tansiyon Pnömotoraks: Akciğerlerden birine hava kaçması ve bu havanın göğüs boşluğunda birikerek kalbi ve büyük damarları sıkıştırması.
- Konstriktif Perikardit: Perikardın kalınlaşması ve sertleşmesi, kalbin dolmasını engeller.
- Kardiyak Tümörler (Nadir): Kalbin içinde veya yakınında bulunan tümörler kan akışını engelleyebilir.
Belirtileri:
- Hipotansiyon (Düşük tansiyon)
- Taşikardi (Hızlı kalp atışı)
- Dispne (Nefes darlığı)
- Juguler venöz dolgunluk (Boyun damarlarında şişkinlik)
- Soğuk ve nemli cilt
- Bilinç bulanıklığı veya kaybı
Tanı:
- Fiziksel muayene
- Ekokardiyografi (Kalp ultrasonu)
- Akciğer grafisi
- BT taraması (Bilgisayarlı Tomografi)
- EKG (Elektrokardiyogram)
Tedavi:
Obstrüktif şok, acil tıbbi müdahale gerektiren hayatı tehdit eden bir durumdur. Tedavi, altta yatan nedenin giderilmesine odaklanır:
- Pulmoner Emboli: Trombolitik tedavi (pıhtı çözücü ilaçlar) veya cerrahi embolektomi (pıhtının çıkarılması).
- Perikardiyal Tamponad: Perikardiyosentez (perikard boşluğundan sıvı çekilmesi) veya cerrahi drenaj.
- Tansiyon Pnömotoraks: İğne dekompresyonu veya tüp torakostomi (göğüs tüpü yerleştirilmesi).
- Konstriktif Perikardit: Perikardiektomi (perikardın cerrahi olarak çıkarılması).
Tedavinin yanı sıra, destekleyici önlemler de önemlidir:
- Oksijen tedavisi
- Sıvı replasmanı (Dikkatli yapılmalı, aşırı yüklemeden kaçınılmalı)
- Vazopresörler (Kan basıncını yükseltmek için ilaçlar)